Korte geschiedenis

De gebroeders Gust en Karel Van Gool kwamen in 1964 met het idee op de proppen om een kerststal op te richten. Na een tijdje kregen ze ook pastoor Ceulemans en burgemeester Wilrycx mee. Die brachten een ploegje ‘vrijwilligers’ bijeen. Timmerlui die door de pastoor en burgemeester werden ‘aangeduid’ richtten de eerste kerststal op. Die ploeg dunde geleidelijk uit zodat de toenmalige burgemeester Druyts en pastoor De Smedt er begin jaren ’80 nieuw vuur moesten inblazen. Daarna groeide de groep stilaan. In 2017 werkten er een 20-tal vrijwilligers mee. Elk jaar vallen er wel een of meerdere oude mensen uit, en worden er jonge vervangers gerekruteerd. In 2023 is de kerststal 60 jaar oud. Sinds 1964 heeft er elk jaar een kerststal gestaan, behalve in 1981. Toen werd er geen kerststal opgebouwd omwille van het gure weer.

Jaar van ontstaan

1964  

Oorspronkelijke initiatiefnemers

De gebroeders Gust en Karel Van Gool, aangevuld met vrijwilligers en ondersteund door de pastoor en de burgemeester

Ontwerper kerststal

Een gepensioneerde boer, Sus Lauwerysen, ontwierp de eerste stal. Er bestond geen plan, maar er was hout van een omgewaaide hoeve voorhanden. Op basis daarvan werd de stal opgericht.

Huidige beheerders van de kerststal

De "Vrienden van de kerststal", jong en minder jong gepensioneerden, aangevuld met de hulp van een tweetal mensen van het gemeentepersoneel.

Gebruikte materialen en oorsprong

Er zijn geen vaste panelen. De kerststal wordt immers elk jaar in een andere vorm opgebouwd.

Voor de eerste stallen werd het basismateriaal gebruikt van een boerderij die het begeven had onder een stormwind . De boerderij was eigendom van een zekere Potters in de Kleirijt in Merksplas. De zwaarste balken gingen lang mee. Geleidelijk werd alles vernieuwd. Elk jaar worden er in samenwerking met de gemeente ook berken gedund om de bouw wat levendig te maken.Andere materialen: de ‘kepers’ zijn mastenstammetjes; stro (vroeger gekocht bij een boer, sinds een dikke 15 jaar op traditionele wijze gewonnen in eigen beheer: ploegen, zaaien, pikken, dorsen) en oude boomse pannen; oude raampjes en kleine deurtjes; berkentwijgjes; muurtjes gemetseld met baksteen en kalkmortel.

Ontwerpers en makers van de kerstbeelden

Doorheen de jaren zijn er al verschillende sets beelden geweest. Eén daarvan was een stel etalagepoppen. Een aantal jaren geleden waren er vernielingen en werden nieuwe beelden (houten poppen met scharnierende ledematen) aangekocht bij kunstatelier Slabbinck (makers van liturgische gewaden, kerkartikelen, enz.). De beelden worden aangekleed door dames uit het dorp.

Leuke anekdotes

De Vrienden van de kerststal kregen de Cultuurprijs van de gemeente in 2007.

Ter gelegenheid van 25 jaar kerststal in Merksplas kreeg de eerste "meester-bouwer" (Sus Lauwerysen) van bisschop Paul Van den Berghe de "Diocesane orde van verdienste, met zilver".

In 2005 was er geen stro beschikbaar. Het dak werd toen afgewerkt met een rieten rand.

Binnen in de kerk wordt ook elk jaar een kerststal gezet. Dit is altijd hetzelfde model.

De Sint brengt jaarlijks een bezoek aan de kerststallenbouwers.

De opbrengst van de "Kribbehut" (drankjes) wordt als kerstgeschenk aan een goed doel geschonken.

De kerststal en de kerstwandelingen georganiseerd door Toerisme Merksplas versterken elkaar wat betref aantal bezoekers. Er zijn jaren met meer dan 15.000 wandelaars.